18.4.10

Η ανώτερη αλήθεια είναι η συνάντηση με την αλήθεια του άλλου



Η Αλήθεια
Μουσική - Στίχοι: Βαγγέλης Κορακάκης
Ερμηνεία: Γιώτα Νέγκα


Αποσπάσματα από μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Νίκι Βέντολα
(ηγέτη του κόμματος "Αριστερά, Οικολογία, Ελευθερία") μετά
την επανεκλογή του στην περιφέρεια της Απουλίας. Η συνέντευξη
δόθηκε στον Δημήτρη Στούμπο και δημοσιεύτηκε 11/04 στην Αυγή.

Συμβολή στο διάλογο που έχει ανοίξει για
τις πολιτικές εξελίξεις και τη στάση της αριστεράς.


Να ξαναδώσουμε νόημα στη συντροφικότητα

Ποιο κοινό αγαθό φέρνει η αριστερά σήμερα στον κόσμο;

Το πρώτο κοινό αγαθό που πρέπει να διατηρήσουμε και να
διαφυλάξουμε είναι η πολιτική. Η χειρότερη ιδιωτικοποίηση
που υποστήκαμε είναι η ιδιωτικοποίηση της πολιτικής.
Οι πιο σημαντικές αποφάσεις που αφορούν στη ζωή της
ανθρωπότητας παίρνονται σε μη εκλεγμένους οργανισμούς,
όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα,
ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου. Αφαίρεσαν από τις λαϊκές
μάζες τον έλεγχο της πολιτικής. Είναι το πιο μεγάλο κόλπο
στην ανθρώπινη ιστορία και το θεωρούν "φυσικό φαινόμενο".
Το πρώτο κοινό αγαθό είναι να διεκδικήσουμε την πολιτική,
είναι η άσκηση των δικαιωμάτων. Αποφασιστικό θέμα για την
αριστερά είναι πώς θα γυρίσει στον δημόσιο χώρο, πώς θα κάνει
κοινότητα, πώς θα διευκολύνει οριζόντια την πολιτική πράξη.
Πώς θα ξαναδώσουμε νόημα στη λέξη σύντροφος,που σημαίνει
τρώμε μαζί.

Να ξαναγίνει παράδειγμα πολιτισμού η Ευρώπη

Ποιο το μέλλον της Ευρώπης μπροστά στην κρίση; Οι χώρες του Νότου μπορούν να έχουν κοινό βηματισμό;


Είμαι ταυτόχρονα "αποκαλυπτικός" αλλά και αισιόδοξος.
Νομίζω ότι πηγαίνουμε σε μια έκρηξη του ευρωπαϊκού
συστήματος, στην εντροπία του. Γιατί έχουμε εξοπλιστεί
με τον χειρότερο τρόπο για να αποφύγουμε το μόνο
φαινόμενο που θα μας σώσει, τη μετανάστευση.

Τα τελευταία δύο μέρη με ενδιαφέρον στην Ευρώπη
είναι η Αθήνα και εκτός Ευρώπης η Κωνσταντινούπολη.
Η Αθήνα έχει σήμερα μια γοητεία ανάλογη της Νέας Υόρκης.
Ευτυχώς που έρχονται μετανάστες που μας φέρνουν ζωντάνια
πολιτισμική, κοινωνική, νεανική. Εμείς αντιμετωπίζουμε
με ένα είδος ηπειρωτικού απαρτχάιντ τη μετανάστευση.

Η Ευρώπη έχει γίνει κλειστοφοβική. Βυθίζεται στην κρίση της
και νομίζει ότι μπορεί να καθαριστεί σαν αγορά, σαν σύστημα
τραπεζών και όχι ως παράδειγμα πολιτισμού. Για να ξαναγίνει
παράδειγμα πολιτισμού πρέπει να κολυμπήσει στη Μεσόγειο.
Εκεί είναι η ιστορία της, η κοιτίδα της. Είναι σε κρίση
η Ευρώπη, γιατί παραμένουν οι εμπορικοί πόλεμοι και οι
νομισματικοί, και δεν είναι στο επίκεντρο ο πολιτισμός.
Όμως είμαι αισιόδοξος. Η δύναμη της πολιτισμικής "μόλυνσης"
θα διαλύσει τα τείχη της προκατάληψης, στο τέλος θα κυριαρχήσει
μια κοινωνία πολυπολιτισμική, πολυεθνική, πολυθρησκευτική.

Έρχομαι συχνά στον Καναδά, γιατί εδώ υπάρχει αυτή η
πολύμορφηανάμειξη. Ο κόσμος ζει χωρίς να νιώθει ότι
κλέβουν την ταυτότητά του.

Η άλλη λέξη - κλειδί είναι η μη βία. Η μη βία είναι το
νέο όνομα της επανάστασης. Σημαίνει να κάψουμε τις ρίζες
μιας κοινωνίας στηριγμένης στην εκμετάλλευση, στην άγρια
ιεραρχία. Ο καθένας μας να προσφέρει τη συμβολή του, όχι
όμως σαν να έχει τη "Βίβλο". Εγώ δεν σκέφτομαι πια σαν
κομμουνιστής, δεν πιστεύω ότι έχω μια υψηλότερη αλήθεια,
πιστεύω ότι η ανώτερη αλήθεια είναι η συνάντηση με την
αλήθεια του άλλου. Δεν θέλω να χάσω τη ματιά του
κομμουνιστή στον κόσμο, όμως νομίζω ότι η αλήθεια
είναι στη συνάντηση διαφορετικών ματιών.
Ανακάλυψα πόσο είναι πολύτιμη και αναγκαία και η
ματιά ενός μη κομμουνιστή στη ζωή.

Από τις "φάμπρικες" στην Πούλια μιλάτε τώρα για
"φάμπρικες" παντού.


Χώροι της πολιτικής που είναι σε θέση να ξαναβρούν
την αξία που χάθηκε, την αξία της συνεργασίας.
Η αριστερά έχασε την ψυχή της όταν "ενσωμάτωσε"
τον ανταγωνισμό. Οι σημερινοί χώροι της πολιτικής
είναι παγεροί, βαρετοί, ανδροκρατούμενοι και ανταγωνιστικοί.
Γι' αυτό είναι ελάχιστα ελκυστικοί, ιδιαίτερα για τις νέες
γενιές. Η εναλλακτική πρόταση δεν είναι να κάνουμε χώρους
πιο μικρούς, πιο συνεκτικούς ιδεολογικά, κοινοτικούς,
που μοιάζουν όμως περισσότερο με εκκλησιαστικές σέχτες.

Η αλλαγή είναι να χτίσουμε χώρους που να μοιάζουν
περισσότερο με κοινωνικά κέντρα. Χώροι που είναι
ταυτόχρονα χώροι κοινωνικής και πολιτικής πράξης.

Οι "φάμπρικες του Νίκι" αποφάσισαν την Κυριακή να
"επιτεθούν" στα υποβαθμισμένα πάρκα της πόλης και
εργάζονται για να τα αναβαθμίσουν, να τα ανθίσουν
ώστε να τα απολαύσουν πάλι οι πολίτες, ως κοινό
αγαθό, ένα κομμάτι αστικής ομορφιάς.
Έτσι εννοώ τη δράση μας όταν μιλάω για στόχευση
μιας "βιομηχανίας για την ομορφιά".

Ο μπερλουσκονισμός νίκησε, πολύ πριν από την ψήφο,
στην ονειρική διάσταση του λαού. Ο πρωθυπουργός
προώθησε στη δημόσια σκηνή την ίδια γλώσσα των
ριάλιτι και των τηλεοπτικών σειρών. Ο ίδιος
παρουσιάζεται σαν το κόμμα της αγάπης και σερβίρει
τους αντιπάλους του σαν το κόμμα του κοινωνικού μίσους.
Λες και ζούμε ένα επεισόδιο της "Τόλμης και γοητείας".
Ή μοιάζει με διήγηση του μικρόκοσμου "του μεγάλου αδελφού".
Αυτή η τηλεοπτική "διαπαιδαγώγηση", η αμερικανοποίηση της
ιδέας της ζωής, της κοινωνίας, αυτό που ονομάζω
"επιφάνεια του ομφαλού", αποδόμησε κάθε συλλογική έννοια,
κάθε συλλογική ηθική, κάθε συλλογική υπευθυνότητα.
Ο καθένας κοιτάζει τον αφαλό του σε ένα είδος
τεράστιου ερωτισμού καταναλωτισμού και αυτοϊκανοποίησης.

Έχουμε μια πολιτική κυβερνητική τάξη μετά τον φασισμό
που δεν ντρέπεται να χρησιμοποιεί μια μάτσο, σεξιστική
φρασεολογία. Η χυδαιότητα έχει γίνει κράτος. Πριν να
κερδίσουμε ψήφους πρέπει να γνωρίσουμε, να ξαναβρούμε
τα πρόσωπα. Αλλιώς χανόμαστε μέσα στην επισφάλεια της
εργασίας, της ζωής, της πόλης. Ιταλοί διανοούμενοι
τονίζουν ότι με τον θρίαμβο της αγοράς πέθανε η κοινωνία.

Αν εμείς στην αριστερά δεν είμαστε σε θέση να ξαναζήσουμε
ένα όνειρο, δηλαδή να επικρίνουμε το παρόν, το τρέχον,
αν ασχολούμαστε μόνο με ελλείμματα και παθητικά,
με προϋπολογισμούς, δεν μπορούμε να νικήσουμε.
Δεν μπορούμε να είμαστε απλώς τεχνοκράτες ούτε,
από την άλλη, υπεριδεολογικοποιημένοι. Πρέπει να
μετρηθούμε με τις άμεσες αλλαγές, αλλά και με τις
μεσσιανικές απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες κάποιοι
θεωρούν ότι είμαστε οι καλύτεροι στον κόσμο, κάτι που
μας μεταβάλλει σε ένα είδος πολιτικού ιερατείου.

Λαϊκότητα σημαίνει να μαθαίνουμε και από τη χαρά των
άλλων. Από τις δικές τους πολιτισμικές διαφορές.
Πρέπει να σταματήσουμε να θέλουμε να ομογενοποιήσουμε
τον κόσμο. Το διαφορετικό είναι ωραίο.

Η δεξιά ταύτισε την αγορά με τη
μοίρα της ανθρωπότητας


Και η δική σας πορεία από το ΙΚΚ στην Κομμουνιστική
Επανίδρυση και σήμερα στην "Αριστερά, Οικολογία,
Ελευθερία", πού οδηγεί;


Οδηγεί στη διαμόρφωση της αριστεράς της νέας χιλιετίας.
Η αριστερά ηττήθηκε γιατί η δεξιά διέγραψε το ζήτημα
της εργασίας και ιδιοποιήθηκε τη σημασία της ελευθερίας.
Η δεξιά ταύτισε την αγορά με τη μοίρα της ανθρωπότητας.
Εμείς στην αριστερά νομίζαμε ότι ή θα αντιμετωπίζαμε
πλήρως το σύστημα ή με έναν πολύ ιδεολογικό ανταγωνισμό -
τυπικό κυρίως της κομμουνιστικής ιστορίας-
θα τα καταφέρναμε. (Ο Γκράμσι έδειχνε δύο ελαττώματα,
την υπεροψία του κόμματος και το να "ντύνεις" την Ιστορία).
Να θυμίσω ότι τον 16ο αιώνα στην Ιταλία προσλάμβαναν κακούς
ζωγράφους για να ντύσουν τα γυμνά στην Καπέλα Σιξτίνα!
τα γυμνά του Μιχαήλ Άγγελου! Οι επονομαζόμενοι "βρακοφόροι".

Δεν χρειάζεται να φοβόμαστε την Ιστορία. Χρειάζεται να μαθαίνουμε
από την Ιστορία. Ο μαρξισμός δεν είναι μια λειτουργία κληρικών.
Εάν ο μαρξισμός γίνεται μούμια, προκαλείται βραχυκύκλωμα.
Ο μαρξισμός είναι ένα ζωντανό σώμα. Πρέπει να θυμόμαστε ότι
δεν είμαστε απλά "αντικείμενα" της αλλαγής, αλλά και υποκείμενα
της αλλαγής.

Μιλήσατε για νέο λεξιλόγιο της αριστεράς και προτείνετε με
έμφαση την εργασία και την ελευθερία. Άλλες λέξεις, όπως
δημοκρατία, σοσιαλισμός, υπάρχουν;


Χρειαζόμαστε το λεξικό της αλλαγής. Εργασία και ελευθερία
είναι κεντρικές λέξεις. Το θέμα είναι και η σχέση ανάμεσα
σ' αυτές τις δύο λέξεις. Κληρονομήσαμε μια πολιτισμική
παράδοση απελευθερωτικού τύπου. Πιστεύω ότι πρέπει να
ξαναρχίσουμε από τις διαδρομές απελευθέρωσης.
Υπάρχουν κι άλλα παραδείγματα, όπως το να συναντάμε τη
διαφορετικότητα, την ελευθερία των γυναικών. Χρειάζεται
να επανεξετάσουμε ένα είδος ανθρωποκεντρισμού που ξεχνάει
τη φύση. Το οικολογικό θέμα δεν είναι απλώς ένα πρόσθετο
θέμα, αλλά το θέμα της ποιότητας της ανάπτυξης.
Δεν αρκεί να προσθέτουμε σε παλιές κατηγορίες νέες
κατηγορίες. Δεν χρειάζεται απλώς να προσθέτουμε λέξεις
στο λεξιλόγιο της αριστεράς. Υπάρχουν και λέξεις που πρέπει
να θάψουμε.

Από όσα έμαθα από την εμπειρία των Ζαπατίστας είναι
σημαντική η σπορά. Δεν πρόκειται απλώς να κατακτήσεις
την εξουσία, αλλά να χάνεις εξουσία, αν μπορούμε να
το πούμε. Δηλαδή να απελευθερώνεις δημοκρατία.

1 σχόλιο:

Γεφυριστές είπε...

Ενδιαφερουσα η συνεντευξη που αναδημοσιευεις Δημητρη, οχι τιποτ΄ άλλο για να ξεσκονιζουμε και λιγο τις δικες μας αποψεις. Ο ανθρωπος προφανως είναι διαβασμενος αλλα το συνολο των επιχειρηματων του μαλλον δηλωνει προσπαθεια δημιουργιας μιας νεας ιδεολογιας στο χωρο που ονομαζουμε ελαφρα τη καρδια και ακομη πιο ελαφρα τη πραξη «αριστερα». Μια ιδεολογια που θελει να βαφτισει νέο ουμανισμο -οικολογια, τον οπορτουνισμο. Ποιος αραγε να τολεγε ότι οι κομμουνιστες δεν πρεσβευουν την αληθεια και μαλιστα την αληθεια εκεινη τη μοναδικη που είναι η συναντηση με την αληθεια του αλλου. Κι ομως ο Βεντολα αναφερει πως δεν σκεφτεται σαν κομμουνιστης επειδη πρεσβευει αυτο ακριβως που πρεσβευουν οι κομμουνιστες. Ποιος να το ΄λεγε οτι «αριστεροι» θα αγωνιζονται για «πρασινα κρατη». Μερικες φορες νιωθω πολλη χαζη αλλα ειναι χρησιμο για τους λογους που σου ανεφερε παραπανω. Τωρα τι εννοει ακριβως λεγοντας «Να ξαναγίνει παράδειγμα πολιτισμού η Ευρώπη» είναι μια άλλη ιστορια. Πραγματικη ιστορια: αποκιες, επεκτατισμοι της αρχαιοτητας αργοτερα ιερα εξεταση, σταυροφοριες, γενοκτονιες σε Αφρικη και Αμερικη τουλαχιστον, παγκοσμιοι πολεμοι, εκτελεσεις κομμουνιστων και χουντες και αλλα τοσο «πολιτισμενα» πραγματα. Αληθεια μηπως πρεπει να αρχισουμε να θεωρουμε πολιτισμο μονο το προϊον σκεψης των πνευματικων ανθρωπων; Ή μηπως να «θαψουμε» το γεγονος ότι η φυση καταστρεφεται απο κεινους που εχουν το δικαιωμα να μας απολυουν και μας περικοπτουν τους μισθους και ότι η οικολογια σας ιδεολογια ειναι μια ευκαιρια να κρυψουμε την αδυναμια μας να σταθουμε υπερμαχοι των παγκοσμιων κινηματων κατα του κεφαλαιου;
Σε χαιρετω κι ευχαριστω για το κειμενο.