Τηλεοπτικοί ή πραγματικοί "εχθροί";

Στίχοι: Γιώργος Σκούρτης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Βίκυ Μοσχολιού
«ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ» 1974 Μιλώ για τα παιδιά μου

Για να μην ξεχνιόμαστε…

Τηλεοπτικοί ή πραγματικοί "εχθροί";

Σύντροφοι ποιητές, γιατί τόση άχρηστη χαρτούρα για να ξορκίσουμε το ζόρι μας;

Αλ. Αραμπατζής, Με ρούμι στο μπουντρούμι

Η πρόσληψη, η στάση, η μη-ανεκτικότητα του διαφορετικού, του ξένου, του "άλλου", δεν είναι ίδια σε κάθε επιμέρους ομάδα, διότι πολλές φορές δεν επηρεάζεται μόνον από την ταυτότητά τους αλλά και από την ένταση της αρνητικής προβολής των χαρακτηριστικών τους από τα ΜΜΕ (που συνεχίζουν να είναι οι κύριες -αν όχι οι αποκλειστικές- πηγές πληροφόρησης της κοινής γνώμης γύρω από τα ζητήματα των μεταναστών).

Κοινό στοιχείο "των άλλων" είναι η εθνικότητά τους, από την οποία προκύπτουν "ιδιαίτερα χαρακτηριστικά", τα οποία γενικευόμενα αποπροσωποποιούν τον κάθε μετανάστη.

Οι μετανάστες αποκτούν μέσω των media μια κοινωνική και πολιτισμική ταυτότητα, αρνητικά νοηματοδοτημένη, άτυπη μεν, αλλά με κρίσιμη επικοινωνιακή ισχύ. Η ταυτότητα και η ετερότητα γίνονται αντικείμενο επικοινωνιακών μύθων και η κατασκευή της εγκυρότητας απο-προσανατολίζει κατά περίσταση / περίπτωση.

Ο τηλεοπτικός λόγος που αναφέρεται στους μετανάστες συνιστά μια γκρίζα ζώνη ανάμεσα στην πραγματικότητα και τις όποιες κορώνες. Η μιντιακή εικόνα του μετανάστη είναι ένα είδωλο που, αντί να διευκολύνει τη δημιουργία δια-ταυτοτήτων, ενισχύει τις αντιθέσεις και διαφορές ή και οξύνει τις τραυματικές μνήμες του παρελθόντος.

Οι διαχωριστικές αντιλήψεις ως προς τους μετανάστες επηρεάζουν (και χρωματίζουν) τη μεταναστευτική πολιτική ένταξης και τη νομοθεσία. Μπορεί στη χώρα μας να μην έχει αναπτυχθεί μια φυλετικοποίηση της μετανάστευσης, τούτο όμως δεν σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι να αναγνωρίσουμε στους ξένους αστικά, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, γι' αυτό και τους αφήνουμε για καιρό σε μια νομική (και πραγματική) κατάσταση εντός / εκτός. Ανάλογα δε με τη μεταναστευτική πολιτική ή με τις "ταυτότητες των μεταναστών" διαμορφώνεται το νομικό status τους, που αρχίζει από τα ελάχιστα δικαιώματα των παρανόμως εισελθόντων μέχρι την αναγνώριση ακόμη και των πολιτικών δικαιωμάτων (κυρίως στη δεύτερη γενιά). Συχνά προκαλούμε και ενδο-μεταναστευτικές ανισότητες.

ΥΓ.: Μήπως τελικά δεν φταίνε οι καλοί ή κακοί νόμοι, αλλά εμείς που δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι πρέπει πρώτοι να τείνουμε το χέρι, να διαπαιδαγωγηθούμε και να ενταχθούμε στη νέα αυτή πραγματικότητα (πριν ζητήσουμε από τους ξένους να ενταχθούν σ' εμάς);

Από την Αυγή της Κυριακής 24/01/2010
Του Γ. ΠΑΝΟΥΣΗ